© Allan Coolen
De wandelaar in Limburg komt vooral uit Limburg zelf en uit de aangrenzende Vlaamse en Nederlandse provincies. Maar liefst 98% is erg tevreden over de wandelingen met als grootste sterkte het aantrekkelijke landschap. Gemiddeld wordt er € 19,75 besteed tijdens de wandelingen, wat neerkomt op een globale omzet van meer dan 43 miljoen euro in Limburg. Dat zijn maar enkele van de belangrijkste conclusies uit het grootste wandelonderzoek ooit in Limburg.
Het kwalitatieve onderzoek
Tussen augustus 2017 en september 2018 voerden de drie Limburgse Regionale Landschappen, samen met het Kenniscentrum van Toerisme Limburg, een grootschalig onderzoek uit bij de wandelaars op de wandelpaden van de Regionale Landschappen. Meer dan 4000 wandelaars werden face-to-face bevraagd in de acht Limburgse streken: Hoge Kempen, Maasvallei, Kempen~Broek, Haspengouw & Voeren, Sint-Pietersberg, De Wijers, Bosland en Vallei van de Zwarte Beek. Een aansluitende, uitgebreide online enquête werd door 1190 respondenten ingevuld.
Profiel van de wandelaar
Uit het onderzoek blijkt dat de gemiddelde wandelaar 47 jaar oud is en hoofdzakelijk uit Limburg komt (81%). Wandelen is iets van alle leeftijden. 56% is boven de 50 jaar. Maar ook de jonge gezinnen doen het goed: 34% is tussen 18 en 49 jaar en 9% is jonger dan 12. Wandelen is vooral een sociale activiteit. Meer dan de helft van de ondervraagden gaat met twee op pad. De gemiddelde wandelafstand is 7,2km. De lussen van de Regionale Landschappen zijn populair. Eén op twee wandelaars kiest voor een bewegwijzerde, lusvormige wandelroute. Vooral bij de vakantiegangers die de regio niet goed kennen zijn de lussen erg in trek (71%). “Niet gek want samen met de drie Regionale Landschappen hebben we de voorbije jaren hard gewerkt aan de uitbouw en het onderhoud van de wandelgebieden. Elk wandelgebied bestaat uit meerdere wandellussen van verschillende afstanden die je langs de mooiste plekken van de provincie leiden.” zegt Johan Van Den Bosch namens de Limburgse Regionale Landschappen. “Het totale aanbod van meer dan 2000km wandelroutes is gecombineerd op acht streekkaarten en verzameld in de box ‘Wandelen in Limburg’ en op de populaire website www.wandeleninlimburg.be (Bijna 40% van de ondervraagden raadpleegde al ooit de website). Volgende maand krijgt de website een facelift met onder andere een nieuwe homepage met enkele routes in de kijker.” vervolgt hij.
Groot economisch belang
De grootste groep wandelaars kiest voor een korte wandeltocht in de buurt (78%), 16% is op wandeldaguitstap en 6% kiest voor een wandelvakantie in Limburg. De bestedingen tijdens wandeldaguitstappen en wandelvakanties zijn respectievelijk € 25,75 en € 78,38. Van de bestedingen gaat er 69% naar eten en drinken in de lokale cafés en restaurants. Bij de wandelvakantiegangers loopt het horecabudget zelfs op tot 83% van het gespendeerde budget. Gezien de hoge besteding van de wandelvakantiegangers zijn de 6% vakantiegangers daarmee goed voor bijna een kwart van de economische impact.
Uit het onderzoek blijkt het economische belang van de wandelrecreatie voor de provincie Limburg. Net zoals het fietstoerisme geeft het wandeltoerisme een belangrijke economische impuls. Vanuit Toerisme Limburg blijven we bovendien inzetten op seizoensverlenging, meer toeristen verspreid over het hele jaar, en daarvoor is wandelen uiteraard een product bij uitstek. Dankzij de combinatie van natuur, cultuur en erfgoed bieden de wandelingen van de Regionale Landschappen een unieke beleving van Limburg. Daarom blijven we ook vanuit Toerisme Limburg het wandelaanbod sterk promoten. Dit doen we onder meer via de Limburg Vakantiegids. Zo zetten we samen met de Regionale Landschappen graag verder onze schouders onder Limburg, fiets- en wandelparadijs. Want meer instroom van toeristen, betekent meer omzet voor de ondernemers en meer welvaart voor de Limburgers.
Bijna 2,2 miljoen wandelaars dit jaar
Over de hele provincie Limburg zijn er in 2018 ‘2 196 237 wandelaars’ geteld door de wandeltellers van de Regionale Landschappen. Dat zijn er ruim 150 000 meer dan in 2017. Het favoriete tijdstip om te gaan wandelen is zondagnamiddag (14u-16u) en de topperiodes zijn het voorjaar (april, mei) en het najaar (september, oktober). De Hoge Kempen met Het Nationaal Park Hoge Kempen en de naburige Duinengordel waren goed voor 416 410 wandelaars met als topgebied de Mechelse Heide (163 265). Het Rivierpark Maasvallei kreeg 241 907 stappers op bezoek en 120 735 wandelaars bezochten het Kempen~Broek. In Haspengouw staan er 385 183 passanten op de teller, met als uitblinker de Greenspot Grootloon (90 837). Van de populaire wandelgebieden in Zuid-Limburg, Sint-Pietersberg en de Voerstreek zijn er geen officiële tellingen beschikbaar. De Lage Kempen waaronder de Vallei van de Zwarte Beek, Bosland en De Wijers mochten, voor het eerst sinds het begin van de tellingen, meer dan 1 miljoen wandelaars verwelkomen. De hotspots daar zijn Herkenrode (104 639), De Teut in Zonhoven (100 712) en de Lommelse Sahara (96 006). Bert Lambrechts, gedeputeerde van Milieu en Natuur: “Meer dan 40% van de oppervlakte Vlaamse natuur ligt in Limburg. Meer nog: heel wat zeldzame planten-en diersoorten komen uitsluitend in Limburg voor. De Regionale Landschappen zijn de ontwikkelaars en kwaliteitsbewakers van dat prachtige landschap. En dat wordt nu beloond met opnieuw een stijging van het aantal wandelaars en, misschien nog veel belangrijker ,een 98% tevredenheidscijfer.”
Johan Van Den Bosch namens de drie Limburgse Regionale Landschappen:“98% Tevredenheid dat krijg je niet zomaar. Het is belangrijk dat we in de toekomst, samen met al onze partners, die kwaliteit blijven garanderen. Niet alleen door de samenwerking met onze vrijwilligers die de wandelpaden controleren en door het blijven monitoren van de wandelgebieden, maar ook cruciaal zijn de Parkrangers. Dat zijn 36 mannen en vrouwen uit de sociale economie die de wandelpaden onderhouden in de 42 Limburgse gemeenten. In 2019 eindigen de SALK-middelen. “We onderzoeken hoe we het onderhoud van de wandelpaden door de Parkrangers met de hele deputatie blijvend kunnen ondersteunen.” zegt gedeputeerde van Milieu en Natuur, Bert Lambrechts. Punten van zorg zijn volgens de deelnemers aan dit onderzoek vuilnisbakken en meer zitbanken.
Toekomstplannen
“Aangezien vuilnisbakken naar voren kwam als belangrijkste verbeterpunt gaan we hier ook actie rond ondernemen. Onder andere met een sensibiliseringscampagne rond zwerfvuil. Daarnaast hebben we de ambitie om Limburg barrièrevrij te maken met onder andere een screening en verbetering van de huidige rolstoelpaden. We werken sinds een jaar ook rond het thema natuur en gezondheid. En we blijven investeren in het landschap en in het creëren van draagvlak voor de natuur. Zo is er de uitbreiding van het Nationaal Park Hoge Kempen, het uitwerken van een wandelnetwerk in Groote Heide en de organisatie van een meerdaags wandelevent, vanaf nu elk jaar in een ander regionaal landschap. Dit jaar starten we met de ‘Wandeldriedaagse Haspengouw’ op 31 mei, 1 en 2 juni. ” besluit Johan Van Den Bosch namens de Limburgse Regionale Landschappen.