Het toeristisch fietsroutenetwerk is hét Limburg topproduct. Het is de meest duurzame verbinding tussen de 42 gemeenten en tussen alle toeristische troeven van onze provincie, m.n. natuur en landschappen, erfgoed, horeca, de mix van platteland en stedelijke kernen, dagattracties, gastronomie,… Op het vlak van duurzaamheid schakelen we nu nog een versnelling hoger. Vanaf dit jaar richten we op het fietsroutenetwerk belevingsvolle rustplaatsen in volgens de twee hoogste designprincipes: universal design, voor maximale toegankelijkheid voor personen met een zorgnood, en circulair ontwerpen, voor het sluiten van de materiaalkringloop. PMD-afval wordt met de H-bench, een gepatenteerd zitelement, omgevormd tot uniek terreinmeubilair. De blauwe PMD-zak krijgt zo een nieuw leven en een zinvolle plek langs het fietsroutenetwerk. We voegen aan een gerecycleerd product nieuwe economische en maatschappelijke waarde toe. En vooral het zorgt voor bijkomende beleving op ons fietsroutenetwerk.
Limburgse innovatiekracht
Het wordt een op-en-top Limburgs product. Het ontwerp komt van Studio Segers te Maaseik, de productie van de H-Bench is in handen van ECOO te Houthalen-Helchteren en de leverancier is het Kinroois bedrijf WolterMabeg. Limburg toont hiermee nog maar eens zijn innovatiekracht. Twee reconversieprojecten komen in dit project samen: het knooppuntensysteem van het fietsroutenetwerk, met mijningenieur Hugo Bollen als bedenker en geïnspireerd op de mijngangen, en ECOO, een bedrijf gestart in de jaren ’80 als reconversieproject om nieuwe jobs te creëren. Met dit rijke verleden maken we nu de toekomst van het fietsroutenetwerk.
Plan voor belevingsvolle rustplekken naast het toeristisch fietsroutenetwerk Limburg
Het toeristisch fietsroutenetwerk is met 4 miljoen fietsers een toeristisch topproduct. Dit is het resultaat van een jarenlang partnerschap: samen met de 42 gemeenten en andere wegbeheerders waken we permanent over de kwaliteit, het comfort, de beleving en de veiligheid. De provincie Limburg streeft hierin een hoog ambitieniveau na waardoor het Limburgs fietsroutenetwerk een internationale voorbeeldfunctie heeft en een pioniersrol vervult op het gebied van innovatie en ondernemerschap en een hefboom voor economische ontwikkeling is. Om die rol nog te versterken hebben we een provinciaal plan voor belevingsvolle rustplekken langs het fietsroutenetwerk opgesteld. Dit plan rollen we de komende maanden uit.
Het plan bestaat uit 4 onderdelen:
- een inventarisatie van bestaande rustplaatsen naast het toeristisch fietsroutenetwerk en een beoordeling van de kwaliteit van deze plaatsen
- de afbakening van zoekzones: in nauw overleg met gemeenten worden zones met een unieke beleving op en naast het toeristisch fietsroutenetwerk (door een uniek uitzicht, erfgoed of een landschappelijk kader) aangeduid
- het ontwerp van buitenmeubilair voor de inrichting van belevingsvolle rustplaatsen naast het toeristisch fietsroutenetwerk
- het uitwerken van een aanbod over de aankoop van betreffende meubilair, uitgewerkt in een catalogus voor lokale besturen.
Inventarisatie en de afbakening van zoekzones
Het zal de fietser niet zijn ontgaan: langs het fietsroutewerk staan er heel wat objecten, al dan niet in goede staat. Het provinciaal routebureau heeft al deze objecten de voorbije maanden geïnventariseerd. Er werden 2 145 meubels geteld: 1 672 zijn losse banken, 457 zijn combinaties van banken met tafels en 16 zijn andere elementen zoals boomstronken of kunstwerken met een zitmogelijkheid. 2 013 van deze meubelstukken zijn in goede staat, 114 in minder goede staat en 18 in slechte staat.
Op basis van die inventarisatie is het de bedoeling om een grote kwaliteitsslag in die rustplaatsen te realiseren. Want naast de slecht onderhouden toestand van het bestaande terreinmeubilair, stellen we ook vast dat heel wat bestaande rustplaatsen op een verkeerde plaats zijn aangelegd. De huidige inplanting zorgt niet voor een bijkomende fietsbeleving. Een rustplaats moet ervoor zorgen dat fietsers kunnen genieten van de troeven van de omgeving. Soms kan dat de natuur en het landschap zijn, in andere gevallen beeldbepalend erfgoed of nog de charme van het platteland.
De provincie heeft alle Limburgse gemeenten gevraagd om potentiële locaties aan te geven. 26 Limburgse gemeenten dienden voorstellen in, het gaat in totaal over 80 locaties. Dit zijn locaties met een huidige inrichting waar vernieuwing en/of uitbreiding wenselijk zijn en nieuwe locaties. Bij de afbakening is rekening gehouden met o.m. de eigendomssituatie, het belevingspotentieel, de afstand tot horeca,….
Limburg Schakelt: een uniek vormgevingsconcept
Gelijktijdig met het voorbereidend terreinwerk is gestart met het design van het terreinmeubilair. Via een aanbesteding is de ontwerpopdracht voor het terreinmeubilair specifiek voor het Limburgse toeristisch fietsroutenetwerk aan Studio Segers, een creatieve studio voor architectuur, productdesign en grafische vormgeving gevestigd te Maaseik, gegund. Studio Segers heeft een zeer krachtig en hedendaags ontwerp gemaakt. Dit ontwerp verenigt drie grote principes: duurzaamheid, universal design voor toegankelijkheid en modulariteit waardoor eindeloze combinaties kunnen worden gecreëerd. De geïntegreerde toepassing van deze drie principes waarborgt de beoogde kwaliteitsslag van het terreinmeubilair en zorgt voor een bijkomende belevingslaag op het fietsroutenetwerk.
De duurzaamheid komt onder meer tot uiting in de materiaalkeuze waarbij het zitmeubilair wordt vervaardigd in gerecycleerd Limburgs PMD-afval, geproduceerd door de Limburgse producent ECOO). De samenwerking tussen Studio Segers en de producent ECOO maakt dat dit een sterk Limburgs project is.
Bovendien kan het productassortiment (zitmeubilair, tafels, speelelementen en fietsparkings) eindeloos geschakeld en gecombineerd worden. De flexibiliteit zal toestaan dat elke inrichting afgestemd kan worden op de eigenschappen en belevingswaarde van iedere locatie.
Bij het ontwerp van het uniek en specifiek terreinmeubilair is ook uitgegaan van de principes van universal design. Dit uit zich ondermeer in het feit dat de tafels onderrijdbaar zijn voor rolstoelgebruikers.
De verschillende rustplaatsen zullen een schakel vormen tussen Limburgse steden en gemeenten op het toeristisch fietsroutenetwerk terwijl de fietser schakelt naar eigen ritme en fysiek vermogen om te genieten van erfgoed en landschap.
Gemeenten worden maximaal ontzorgd
De provincie organiseert voor de levering van het meubilair een aankoopcentrale. Via een aanbesteding is het Kinroois bedrijf WoltersMabeg aangesteld als centrale leverancier. Deze aankoopcentrale wordt open gesteld voor alle wegbeheerders van het toeristisch fietsroutenetwerk met als voornaamste doelgroep de Limburgse steden en gemeenten. De gemeenten die een beroep doen op de aankoopcentrale hoeven zelf geen overheidsopdracht te organiseren. Door de aankoopcentrale ontzorgen wij de gemeenten maximaal. Geen afzonderlijke administratieve procedures meer en een heel simpele bestelling- en leveringsformule.
Op basis van een catalogus, met technische en praktische informatie en inrichtingsvoorstellen, kan een gemeente zijn bestelling opmaken. De bestelling wordt getoetst aan de provinciale kwaliteitscriteria. Mits een positieve evaluatie wordt de bestelling geplaatst bij de centrale leverancier WoltersMabeg. Die firma levert dan alle materiaal bij de gemeente. De catalogus wordt de komende maanden verdeeld.
Showopstellingen op 5 locaties
Om de mogelijkheden van het meubilair zo aanschouwelijk mogelijk te tonen worden 5 locaties in Limburg ingericht als ‘toonlocatie’. Een toonlocatie is geselecteerd op basis van de belevingswaarde van de locatie en om de diversiteit van de toepassing van het ontwerp te tonen. De locaties in Wellen en Kortessen tonen hoe het platteland kan worden gebruikt als context voor beleving. De locatie in Hasselt is gekozen omwille van de unieke omgeving die door de beekvallei van de Herk wordt gevormd. In Maasmechelen speelt het water dan weer een rol en is de keuze vooral gemaakt door de setting van de grindplassen. Tot slot wordt in Leopoldsburg een toonlocatie uitgebouw in de omgeving van Liberation Garden. Hier zorgt erfgoed voor de belevingscontext.
De gemeente Wellen en de gemeente Kortessem zijn alvast principieel akkoord gegaan met de inrichting van een toonlocatie op hun grondgebied, voor wat betreft de 3 andere locaties in Hasselt, Maasmechelen en Leopoldsburg, zijn de gesprekken nog lopende.
Met dit plan innoveren we in duurzaam en inclusief toerisme. Slechts door innovatie kunnen we onze voorsprong in het fietstoerisme behouden en versterken. Onze grote belevingsprojecten zijn echte versterkers. Ook dit plan zorgt voor een sterkere beleving van de vele topstukjes op het 2000-km lange fietsroutenetwerk. Op die manier beantwoorden we de verwachtingen van Limburgers en gasten voor unieke fietsbelevingen in Limburg.