Anders dan bij de regionale en federale verkiezingen kan er voor de provincieraad niet gestemd worden binnen één provinciale kieskring. Dit gebeurt binnen kleine kieskringen of zogenoemde ‘provinciedistricten’. Sinds 2019 telt het provinciaal kiesarrondissement Limburg 3 districten, die samenvallen met de administratieve arrondissementen: Hasselt, Maaseik en Tongeren. In de respectievelijke districten wordt dezelfde kieslijst aangeboden. Dit betekent dat een inwoner van Bocholt niet op dezelfde kandidaten kan stemmen dan bv. een inwoner van Zutendaal.
Door de hertekening van Vlaanderen in 15 regio’s staat de realiteit van 3 provinciedistricten binnen Limburg haaks op de in 2022 eengemaakte regio Limburg. Op basis van common sense, maar ook in het belang van Limburg en haar toekomstige generaties is het noodzakelijk om te evolueren naar één Limburgs kiesdistrict voor de provincieraadsverkiezingen. Een provincieraad – en de daaruit samengestelde deputatie – is er voor élke Limburger. Het is daarom maar logisch dat een inwoner van Hamont-Achel op dezelfde kandidaten kan stemmen als een Tongenaar.
“Trek de logica van de referentieregio Limburg door naar je kieslandschap en laat de provinciale kiesdistricten samenvallen met de eengemaakte ‘regio Limburg’.”
Limburggevoel leidt tot één Regio Limburg
Op 4 februari 2022 keurde de Vlaamse Regering de definitieve afbakening goed van 1 referentieregio Limburg. De indeling van Vlaanderen in 15 referentieregio’s verliep zeker in de provincie Limburg niet zonder slag of stoot. Er werd, mede onder aanvoering van Open Vld Limburg, een politieke strijd geleverd om Limburg binnen de regiovorming van de Vlaamse Regering als één referentieregio af te bakenen en te erkennen.
De argumentatie hiervoor ligt vervat in het fameuze ‘Limburggevoel’: Limburg is een eengemaakte sociologische en politiek eenheid. Binnen deze logica werd het voorbije jaar ook de keuze gemaakt om te evolueren naar één Limburgse sociale woonmaatschappij. Naar analogie van de Limburgse afvalintercommunale en de Limburgse vervoersregio. Kortom, de slagkracht van Limburg ligt op het niveau van het gehele Limburgse ecosysteem.
“Limburg is een ecosysteem op schaal van de provincie. Laat de Limburgse kiezer dan ook stemmen op deze schaal. De indeling in 3 Limburgse kieskringen is – zeker nu de regiovorming een feit is – passé. Zo verhoog je de impact van de kiezer op het bestuur van de provincie in de komende jaren.”
Een toekomst voor de Provincie Limburg
Het valt niet te ontkennen: de provincie Limburg is dé aanjager van impactvolle gemeente-overstijgende initiatieven. Het provinciebestuur heeft steeds gezorgd voor de nodige hefbomen in de ontwikkeling van Limburg, was meermaals een vliegwiel voor investeringen en toonde veerkracht als dat nodig was. Toen onze provincie zich in economische zwaar weer bevond, wegens o.a. de sluiting van Ford Genk, heeft het provinciebestuur haar schouders gezet onder een nieuw toekomstverhaal voor Limburg. Een verhaal dat zij actief heeft meegeschreven via SALK en SALKturbo. We opereren hierbij als provinciebestuur niet vanop een bestuurlijk eiland, maar geven de toekomst van Limburg mee vorm vanuit een multi-helix model, samen met de overige overheden, kennisinstellingen, private stakeholders en aangevuld met het middenveld en de Limburgers zélf. Om samen het beste uit onze provincie te halen. We doen dit bovendien met een open blik naar de kansen en troeven die vervat liggen binnen de euregio, denk aan de komst van de Einsteintelescoop en het versterken van de health science.
Ons kwaliteitsvol landschap met zijn zuurstofrijke natuur is een bijzondere troef en de groene draad doorheen onze provincie en het provinciaal toeristisch beleid. Via Visit Limburg ondersteunen we de toeristische sector, als belangrijke werkgever en verdienmodel voor onze provincie, actief ondersteund. De sterke groeicijfers van het toerisme in Limburg, de professionalisering van de sector en ons populair imago als gastvrije bestemming bewijzen het succes van het provinciale beleid.
De toekomst en de slagkracht van Limburg staat echter al jaren onder druk als gevolg van diverse afslankoperaties. Op 1 januari 2018 verhuisde de provinciale persoonsgebonden bevoegdheden, naar het Vlaamse, respectievelijk gemeentelijke niveau. Ook cultuur was één van de beleidsdomeinen, die de provincies werd ontnomen. Dit bleef niet zonder gevolgen.
Door het gebrek aan grote(re) centrumsteden in Limburg, zijn investeringen in cultuur in de andere provincies voor Vlaanderen interessanter. We zien hierdoor in onze provincie op cultuurvlak een leegte ontstaan. Voor de grootste Limburgse cultuurinstelling Z33 werd op de valreep nog een structurele subsidie tot 2027 bij de Vlaamse regering uit de brand gesleept.
Ook bij een doorgedreven toepassing van het subsidiariteitsbeginsel, een overheveling van steeds meer bevoegdheden naar het lokale niveau, komt Limburg (en bij uitbreiding de overige Vlaamse provincies) betrekkelijk zwak te staan. Het takenpakket van de gemeenten vereist een steeds hoger specialisatie- en kennisniveau van de ambtenaren. Het is echter voor gemeentebesturen geen evidentie om dergelijke gespecialiseerde medewerkers aan te trekken. Inhuur slorpt ontzettend veel budget op.
Een Limburgse toekomst voor de volgende generatie
Iedereen die de (meerwaarde van de) provincie Limburg serieus neemt, moet nú durven nadenken over Limburg in het post-provincie tijdperk. Want de vraag is niet óf, maar wanneer de provincies als bestuurlijke entiteit worden afgevoerd.
De toekomstige Limburgse generaties sterker maken en kennisvlucht tegengaan behoren tot de belangrijkste fundamenten voor toekomstige Limburgse welvaart. Als Limburger, bestuurder, ondernemer of vrijwilliger, allemaal hebben we een verantwoordelijkheid in het borgen en versterken van onze welvaart en ons welzijn in Limburg.
Het nemen van die verantwoording, de handen uit de mouwen steken, mensen en structuren verbinden begint bij het maken van heldere keuzes. Op 13 oktober 2024 hebben we een stem om onze keuzes kenbaar te maken. In het belang van Limburg en de levenskwaliteit van de volgende generatie is het niet meer dan logisch dat élke Limburger zijn of haar stem kan doen gelden voor de provincie als geheel.
“We moeten besturen zoals we bruggen bouwen: stabiel en robuust, gemaakt om generaties stand te houden. Laten we ook voor de provincieraadsverkiezingen evolueren naar één Limburgs kiesdistrict.”
Lees het opiniestuk in het Belang van Limburg hier online.