Naar aanleiding van de jaarlijkse Archeologiedagen lanceert de provincie Limburg i.s.m. de Universiteit Gent (UGent) op vrijdag 8 oktober een educatief lespakket bij het participatief WO II-project ‘Onder de Radar’. Dat archeologie tot ieders verbeelding spreekt, hoeft geen betoog. Het maakt ons nieuwsgierig en vertelt iets over ons verleden. Hoe leefden onze voorouders? Wat aten ze? In wat voor huizen woonden ze? Hoe voerden ze oorlog en hoe kan je dit aflezen in het Limburgse landschap? Om een antwoord op deze laatste vragen te bieden, werd het educatief lespakket ‘Onder de radar’ samengesteld. Leerlingen van het vijfde en zesde middelbaar kunnen hierdoor zelf aan de slag gaan om naar WO II-restanten in hun buurt te speuren. Met dergelijke initiatieven, die op participatie en beleving aansturen, krijgen deze thema’s een grotere, hedendaagse maatschappelijke relevantie en inbedding.
WO II-platform Onder de Radar
Net een jaar geleden lanceerde het Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed (PCCE) tijdens de Archeologiedagen (9-11 oktober) het participatief WO II-platform www.onderderadar.be. In 2019 ontdekte de Vakgoep Archeologie van de UGent een unieke reeks Duitse luchtfoto’s uit WO II in het Amerikaans Nationaal Archief (NARA). Ze waren 75 jaar geleden door de geallieerden onderschept tijdens een geheime missie op het einde van de oorlog. In opdracht van het PCCE werden de luchtfoto’s zorgvuldig gedigitaliseerd, onderzocht en aangevuld met Amerikaanse luchtfoto’s. Hierdoor konden vorig jaar 810 foto’s, het volledige Limburgse grondgebied dekkend, ter beschikking worden gesteld aan de Limburgse bevolking.
Het project nodigt alle Limburgers uit om op de luchtfoto’s op zoek te gaan naar WO II-restanten en om zo mee het beeld te vervolledigen. Het is iets waar we ons niet altijd bewust van zijn, maar ook de oorlog heeft haar sporen nagelaten in het Limburgse landschap zowel bovengronds als ondergronds. De afgelopen maanden brachten we ter inspiratie uit elk van de 42 Limburgse gemeenten een WO II-videogetuigenis. Deze video’s werden met resultaat op sociale media veelvuldig bekeken en gedeeld. We kregen unieke verhalen rond loopgraven, bunkers, vliegvelden, schuiloorden, bombardementen, vliegtuigcrashes enz. binnen. Dit leidde tot bijna 1 500 nieuwe pakkende verhalen vlak bij onze voordeur die op het platform werden gepubliceerd. Hierdoor is het platform nu al een groot succes en een bron van inspiratie voor historici, archeologen, de erfgoedsector, educatieve projecten, …
Aan de slag met ‘Onder de radar’ in het onderwijs
Zo werd ook het PCCE verder geïnspireerd om in kader van de Archeologiedagen 2021 verder met de foto’s aan de slag te gaan en ze toegankelijker te maken voor jongeren. Samen met de UGent werd een educatief pakket samengesteld dat we vanaf vrijdag 8 oktober voor leerlingen van het vijfde en zesde jaar secundair onderwijs ter beschikking stellen zodat ze samen met hun leerkracht zelf met de foto’s en het platform aan de slag kunnen gaan.
In het pakket vindt de leerkracht alle nodige informatie en worden de kansen voor het onderwijs besproken. Die zijn ruimer dan je op het eerste gezicht zou denken omdat ‘Onder de Radar’ aspecten als geschiedenis, landschap, erfgoedbeleving, verhalen, geografie, maatschappij, enz. met elkaar combineert. Het voorgestelde pakket kan dus verschillende insteken hebben en relevant zijn voor meer dan één vak. Zo kunnen leerkrachten vakoverschrijdend werken. Om in de klas met het platform aan de slag te gaan, werden twee lessuggesties uitgewerkt. Ze bieden leerkrachten houvast en flexibiliteit. De eerste lessuggestie is een algemeen spoor met een overkoepelende toepassing, waarin leerlingen (begeleid) zelfstandig een aangeboden thema kunnen uitspitten: namelijk krijgsgevangenkampen en bewaarde loopgraven in Limburg. De tweede lessuggestie toont de leerkracht hoe met leerlingen zelf op zoek gegaan kan worden naar WO II-sporen in de buurt.
Alle info: https://www.onderderadar.be/#lespakket
Vierde editie van Archeologiedagen
Op 8, 9 en 10 oktober kan er voor een vierde keer van dat ondergrondse verleden geproefd worden tijdens de Archeologiedagen. De Vlaamse provincies, de Vereniging van Vlaamse Provincies (VVP) en het Forum voor Vlaamse Archeologie (FVA) bundelen hiervoor opnieuw de krachten. Met deelname aan de Archeologiedagen bieden de provincie Limburg en het PCCE zo mee een antwoord op de toenemende interesse die er bij veel mensen is voor archeologie. Ook het draagvlak voor archeologie wordt ermee versterkt.
Verspreid over Vlaanderen kan er deelgenomen worden aan 147 leerrijke, avontuurlijke en speelse activiteiten. In Limburg zijn er boeiende rondleidingen, kan je leuke workshops voor jong en oud volgen, een unieke blik achter de schermen werpen, een opgraving van dichtbij ontdekken, een erfgoeddepot bezoeken, lezingen bijwonen, zoeken naar sporen in het landschap …
Op de website www.archeologiedagen.be kunnen alle activiteiten in Vlaanderen in detail bekeken worden. Het specifieke Limburgse programma werd in deze brochure gebundeld.