Naar jaarlijkse traditie vonden in december de beleidsverklaringen van de Limburgse deputatie plaats. Omwille van de coronamaatregelen werden deze wederom, voor het tweede jaar op een rij, digitaal gepresenteerd. De Provincie Limburg heeft voor 2022 een toolbox met een rijke set aan instrumenten voor de Limburgse toeristische ondernemers in petto. Het tevredenheidsgevoel van toeristen kan enkel voortkomen uit het welzijn dat onze gastheren en -gastvrouwen én de Limburgers zélf ondervinden. Een weerbare, duurzame en kwalitatieve vrijetijdseconomie vormt dan ook één van de beleidsspeerpunten van 2022. Daarnaast krijgen ook het fiets- en zorgtoerisme en het Provinciaal Domein Nieuwenhoven een boosterprik.
Toeristisch ondernemerschap versterken
Ook in 2022 kunnen de Limburgse toeristische ondernemers op de provincie rekenen. Zo zetten we het ondernemersprogramma verder, waarbij we professionaliseringstrajecten én een masterclass aan logiesverstrekkers en fietscafés aanbieden. Het vouchersysteem en de investeringssubsidies stimuleren de acceleratie naar een kwaliteits- en belevingsvolle verblijfservaring. Het Leisurefonds zal volgend jaar op kruissnelheid komen. Dit fonds maakt bijzondere combinaties van toeristische troeven via innovatieve en cross-sectorale samenwerkingsverbanden mogelijk.
In 2022 starten bovendien twee nieuwe EFRO-projecten: Bike4NewBusiness en Care&Holiday. De projectinvesteringen voor de komende 1½ jaar bedragen 3,3 miljoen euro, waarvan ruim 1,3 miljoen euro afkomstig is uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Met deze EFRO-projecten willen we de groei van de Limburgse vrijetijdseconomie robuust, weerbaarder en toekomstbestendig maken. We doen dit door het toeristisch ondernemerschap te versterken en te professionaliseren en hierdoor bedrijfs- en sectorale groei te stimuleren.
Bike4NewBusiness
Na het verhogen van de belevingswaarde van het Limburgs toeristisch fietsroutenetwerk (TFRNW) in de afgelopen jaren, is het nu tijd om het succes en de belevingscomponenten ervan economisch te valoriseren. Met het project Bike4NewBusiness bieden we ondernemers een veilig en tastbaar platform om te experimenteren met innovatieve businessmodellen en fietsgerelateerde ideeën.
Via interactieve roadshows, collectieve coaching door een multidisciplinair team van experten, alsook via begeleiding op maat en een living lab begeleid de Provincie toeristische ondernemers in het grijpen van nieuwe opportuniteiten van het groeiende fietstoerisme in Limburg. Concreet wordt het project gefaseerd uitgerold:
- Fase 1: 500 ondernemers worden via interactieve roadshows geïnformeerd, gesensibiliseerd en gemotiveerd om nieuwe businessopportuniteiten te grijpen;
- Fase 2: collectieve coaching van 300 ondernemers door een multidisciplinair expertenteam waarbij deelnemers in kleinere groepen ondergedompeld worden in thema’s gerelateerd aan fietstoerisme (bv. omzetgeneratie en -spreiding, innovatieve arbeidsorganisatie, cross-sectorale productontwikkeling, enz.);
- Fase 3: individuele begeleiding van 200 ondernemers bij de ontwikkeling en concretisering van een concreet businessmodel voor innovatief fietsondernemerschap;
- Fase 4: ontwikkeling van een living lab van 20 ondernemers, die het businessmodel in de praktijk gerealiseerd hebben.
Care&Holiday
Met het project Care&Holiday trekt de provincie de kaart van een inclusief toerisme en een verdere ontwikkeling van het zorgtoerisme in Limburg. Centraal in dit project staat de vraag hoe Limburg kan uitgroeien tot een regio met duurzaam, kwaliteitsvol en toegankelijk toerisme voor specifieke doelgroepen.
Een optimale vakantie-ervaring voor zorgbehoevende doelgroepen is meer dan de onderneming rolstoeltoegankelijk maken: een optimale vakantie-ervaring voor zorgbehoevenden vereist op meerdere aspecten van de bedrijfsvoering weloverwogen keuzes, een inclusieve benadering en een ketengerichte samenwerking met zorgverleners.
De transitie van de onderneming op het vlak van zorgtoerisme vereist met andere woorden specifieke competenties en expertise binnen de eigen bedrijfsvoering alsook een breed netwerk van stakeholders (verpleegkundigen, kinesisten, diëtisten, ergotherapeuten, psychologen, apothekers, mobiliteitsorganisaties, enz.).
Ook hier wordt via een trechtermethodiek gewerkt, al is deze veel intensiever dan in het Bike4NewBusiness- traject:
- Fase 1: de organisaties van cross-sectorale bootcamps voor toeristische ondernemers zodat zij kennis kunnen maken met het zorgveld, met de behoeften en verwachtingen van deze doelgroep en alvast eerste ideeën onder begeleiding kunnen matchen tot businessideeën – doel is om op deze manier 20 businessconcepten uit te werken;
- Fase 2: via co-creatie, onder begeleiding van één of meerdere externe experten worden de businessconcepten verfijnd, getoetst en uitgewerkt tot een businessmodel. Van de 20 concepten worden uiteindelijk 10 concepten vertaald tot een sterk economisch, volwaardig en marktconform businessmodel;
- Fase 3: onder externe begeleiding: implementatie van 5 van deze businessmodellen tot inspirerende demo’s.
Domein Nieuwenhoven
De rijke geschiedenis en de grote biodiversiteit van het Domein Nieuwenhoven zorgen voor een zeer uniek domein en wandelgebied. Het domein Nieuwenhoven, gelegen te Sint-Truiden, omvat het kasteel van Nieuwenhoven, een bos ter grootte van 161 ha en 36 ha aan graslanden. Hiervan heeft de provincie Limburg circa 164 ha bos en graslanden in haar eigendom. Het domein heeft een rijke geschiedenis dankzij de verschillende kasteelbewoners, die door de jaren heen niet enkel het kasteel zelf, maar ook het omliggende domein aanpasten aan hun noden.
We hebben de ambitie om het domein Nieuwenhoven uit te bouwen tot een toonaangevende site die deel uitmaakt van het toeristische merk Limburg. Daarom zullen we het domein herwaarderen en voorzien we onder meer een nieuw educatief bezoekerscentrum.
Het potentieel wordt benut voor de ontwikkeling van een authentiek belevingsaanbod met een ideale mix van verschillende facetten voor diverse doelgroepen, zoals een goede kwalitatieve natuur, boeiende natuureducatie (zowel in schoolcontext, in groep als individueel), ontspanning en zachte recreatie en kinderen die al spelend de natuur ontdekken. Zo creëren we een ontspannende en boeiende natuurbeleving en -educatie die uniek is in Limburg. Diverse doelgroepen worden hier met goed onderbouwde argumenten bewust gemaakt van het belang van de Limburgse biodiversiteit en krijgen kennis en vaardigheden aangereikt, die aanzetten tot gedrag dat een duurzamere leefwereld mogelijk maakt.
Het nieuwe educatief bezoekerscentrum vormt de centrale spil voor deze natuurbeleving. Momenteel loopt er een aanbestedingsprocedure. De opdracht wordt in het voorjaar van 2022 gegund. Er is een investeringsbudget voorzien van 5,6 miljoen euro.
Door deze ontwikkeling sluit het domein van Nieuwenhoven inhoudelijk aan bij de merkontwikkeling van Limburg en bij het verhaal van Haspengouw, en het voegt er een nieuwe dimensie aan toe. Die aansluiting moet ook fysiek gemaakt worden door het realiseren van de aansluiting op het fietsroute netwerk en het wandelnetwerk. Op gebied van wandelen ligt er een interessante opportuniteit in de creatie van een lange wandeldreef tussen het domein van Nieuwenhoven en het Speelhof in Sint-Truiden.
Duurzaam en efficiënt patrimoniumbeheer: conditiestaatmeting
Het provinciale patrimonium omvat vandaag 25 sites en 123 gebouwen; samen goed voor een oppervlakte van 300.000m². Gelet op de leeftijd van veel gebouwen – meer dan de helft is 30 jaar of ouder – en de normen en toekomstige noden, vormt het beheer van dit patrimonium een belangrijke uitdaging. Ook volgend beleidsjaar is een performant, duurzaam en efficiënt beheer van het provinciale patrimonium een topprioriteit. Concreet werd er hiervoor reeds een conditiestaatmeting uitgevoerd. Net zoals de lichamelijke gesteldheid, kan ook de conditie van een gebouw worden bepaald. Hierin worden tevens de veiligheidsaspecten en de energetische situatie verwerkt. Per instelling werden er conditiemetingen uitgevoerd. De totaalscore van een gebouw bestaat uit de som van de scores op de verschillende detailniveaus, gaande van zeer slechte tot een uitstekende conditie.
Op basis van deze conditiestaatmeting werd een meerjarenonderhoudsplan opgemaakt. Dit plan lijst – naar technische noodzaak en veiligheid – de meest prioritaire werken op voor deze beleidsperiode. Hieraan zal uitvoering worden gegeven, conform de meerjarenplanning. Zodra de provinciale gebouwen op het gewenste conditieniveau zijn gebracht, zal er overgestapt worden naar een preventief en duurzaam meerjarenonderhoudsprogramma.
Met de conditiestaatmeting en de ingrepen die hieruit voortvloeien, draagt de Provincie Limburg bij aan de duurzaamheidsdoelstellingen voor het gebouwenpatrimonium zoals geformuleerd door de Vlaamse Regering. De CO2-reductie en de energiebesparing worden gemonitord en waar nodig zullen de acties worden bijgestuurd.
De publieke gebouwen zijn bovendien een belangrijke ontmoetingsplek waar duurzaam beleid tastbaar wordt. Naast het realiseren van een duurzaam en toekomstbestendig vastgoed, wordt ingezet op het multifunctionele karakter ervan en het garanderen van een gezond binnenklimaat. Ook hier dient de conditiemeting telkens als vertrekpunt.