Jarenlang hebben we in Limburg gestreden voor het behoud van de provinciebesturen. Dat We hadden niet moeten strijden om de Vlaamse provinciebesturen te behouden. We hadden moeten strijden voor het Limburgse provinciebestuur. Wij hebben geen grote haven, geen grote stad en geen grote universiteit. Al bijna 100 jaar is het provinciebestuur de instantie die dit gemis invult. Met verve. De vraag blijft dan ook: ‘Hoe vangen we in de toekomst de krimpende rol van het provinciebestuur op?’ Onze gouverneur, Herman Reynders, lanceerde als antwoord op deze uitdaging ‘de stad Limburg’. Bekijk Limburg als een grote stad en organiseer de provincie ook op die manier.
Een van onze belangrijkste problemen? De Limburgse gemeenten zijn te klein. Fusies kunnen een oplossing zijn. Maar ik begrijp de weerstand van veel burgers. Ze vrezen – terecht – dat hun gemeente bij een fusie haar eigenheid verliest. Dat de goede dienstverlening verdwijnt.
Naar beleidszones
Maar zover zijn wij nog niet. De vraag is: met welke alternatieven kunnen we die voordelen vandaag al realiseren en tegelijk de koudwatervrees voor zo’n toekomst overwinnen. Ik geloof in het principe van beleidszones. Naar het voorbeeld van politie- en brandweerzones. Bij politie en brandweer zien we dat gemeenten perfect in staat zijn om bruggen te bouwen en samen te werken. Waarom zouden we niet starten met andere zonale samenwerkingen? Zoals cultuurzones, zorgzones of economische zones? Waarbij gemeenten beslissen om samen – met een gemeenschappelijk budget en vanuit een globale visie – deze uitdagingen aan te gaan?
Een ideale zone telt in mijn visie minimaal 100.000 inwoners. Voor een hoofdstedelijke zone zou 200.000 mooi zijn. Binnen zo’n grote entiteiten is er meer ruimte om de eigen identiteit van elke gemeente maximaal uit te spelen.
Wat met Hasselt en Genk?
Een belangrijke vraag daarbij is welke positie Hasselt en Genk in zo’n verhaal tegenover elkaar zouden innemen. Eén mogelijkheid is een dubbele cluster. De ene van Hasselt tot aan de westelijke gemeenten vlakbij de autosnelwegen naar de Vlaamse Ruit. De andere van Genk tot aan de oostelijke gemeenten aan de autosnelweg naar Nederland-Duitsland. Persoonlijk ben ik ervan overtuigd dat een hoofdstedelijke zone die Hasselt en Genk bundelt, een sterkere vuist kan maken om een prominente plaats aan de Vlaamse tafel op te eisen. En is het niet net dát, wat we vandaag nodig hebben voor Limburg?
“Waar het nu om gaat is om het maximale te doen met de bevoegdheden die de provincie vandaag heeft. En op een strijdbare maar open manier bekijken hoe we de toekomst zullen aanpakken.”
