Op 18 december 2019 heeft de deputatie besloten om aan de gemeente Leopoldsburg een provinciale investeringssubsidie toe te kennen binnen het subsidieprogramma ‘E-xtra², onderscheidende investeringsprojecten onroerend erfgoed’ van 1.138.397,89 euro voor de realisatie van het toeristisch museumproject Liberation Garden. Concreet werd aan de provincie subsidiëring gevraagd voor de renovatie en inrichting van het Chinees Paviljoen, de extensie van het historisch gebouw richting nieuwbouw (de verbindingsgang met lift) en de omgevingsaanleg aan de voorkant van het gebouw.
E-xtra² subsidie
Met dit reglement geven we een impuls aan onderscheidende investeringen in het Limburgs onroerend erfgoed. Voorwaarde is wel dat het erfgoed een publieke en bovenlokale hefboomfunctie krijgt. Het Limburgs erfgoed wordt hierdoor duurzaam in onze provincie verankerd. Met de provinciale impuls zorgen we ook voor een maatschappelijke, culturele en economische meerwaarde. Het Limburgs erfgoed levert, dankzij de provinciale impulsfinanciering, een bijdrage aan een sterker bewustzijn van ons verleden en werkt zo identiteitsversterkend. Het erfgoed zorgt ook voor de realisatie van nieuwe toeristische producten met positieve economische effecten in het dagtoerisme en voor het Limburgs toeristisch ondernemerschap.
Liberation Garden
Het nieuwe museum ‘Liberation Garden’, dat geopend wordt in 2021, neemt je mee in het unieke verhaal van de historische garnizoensstad Leopoldsburg, waarbij de focus gelegd wordt op de bevrijding tijdens WO II en de start van de wereldberoemde operatie Market Garden. Het is een verhaal dat enkel verteld kan worden in Leopoldsburg, waar sinds 1835 het grootste legerkamp van het land ligt en waar tijdens de Tweede Wereldoorlog talloze politieke gevangenen én Duitse troepen verbleven. Het is belangrijk verhaal, over de prijs van vrijheid en vrede. En het is een verhaal dat vandaag actueler is dan ooit.
Brug slaan naar hier en nu
Om dit te realiseren wordt het voormalige militaire domein, ‘het Paviljoen van de Commandant van de Genie’ (het ‘Chinees Paviljoen’), ontwikkeld tot een toeristische museumsite. Een hedendaags militair museum kan alleen een brug slaan naar het hier en nu door nuance aan te brengen, het heden bij het verhaal te betrekken en hedendaagse middelen en technieken te gebruiken om beleving te creëren.
Nooit vergeten
In zijn uitwerking onderscheidt Liberation Garden zich van de meeste andere militaire musea door te breken met een eerder traditionele aanpak en te kiezen voor een hedendaagse, gedurfde beeldtaal, aangevuld met een selectie van bijzondere collectiestukken die volledig in functie van het verhaal staan. Centraal staan de verhalen van zij die het meegemaakt hebben. Door hun getuigenissen door te geven aan de volgende generaties moet Liberation Garden er mee voor zorgen dat de herinnering aan WO II een blijvende maatschappelijke verankering krijgt, zodat de lessen uit het verleden nooit vergeten worden.
Toeristische toegangspoort
Naast een museum is Liberation Garden ook een toeristische toegangspoort, waar bezoekers geïnspireerd worden om het lokaal militair erfgoed en het ruimere WO II-erfgoed in de Limburgse ‘Oosthoek van de Tweede Wereldoorlog’ te ontdekken. Internationaal gezien is Liberation Garden het eerste Limburgse (en Vlaamse) ankerpunt op de succesvolle Liberation Route Europe, de toeristische route die de bevrijding van Europa volgt.
Militair DNA optimaal en toekomstgericht ontsluiten
De ontwikkeling van Liberation Garden kadert binnen de bredere ambitie van de gemeente Leopoldsburg om het militaire DNA van de gemeente en het waardevolle militaire erfgoed op haar grondgebied optimaal en toekomstgericht te ontsluiten en te valoriseren, aansluitend op het toeristisch- en erfgoedbeleid van de Provincie Limburg en de Vlaamse overheid.
Fietsen door de oorlog
Het bijzondere oorlogserfgoed van de streek zal ook op belevingsvolle wijze met de fiets ontdekt kunnen worden. In 2020 wordt een nieuw toeristisch fietspad geopend dat langs de operationele schietvelden van het militair domein loopt (wat uniek is in Vlaanderen) en Liberation Garden verbindt met het toeristisch natuurproject ‘Bosland’, ‘Fietsen door de Bomen’ en de nabijgelegen Duitse militaire begraafplaats in Lommel. Hiermee speelt het project in op de positionering van Limburg als dé fietsprovincie bij uitstek. Om het nieuwe fietspad vanaf 2021 in de toeristische markt te zetten wordt nauw samengewerkt met Toerisme Limburg.
Limburg als Vlaams ankerpunt op de Liberation Route Europe
Internationaal gezien zal Liberation Garden zich profileren als de allereerste Limburgse en Vlaamse attractie op de ‘Liberation Route Europe’, de toeristische erfgoedroute die de bevrijding van Europa volgt, van Londen tot Berlijn. Op dit moment heeft Vlaanderen nauwelijks een toeristisch aanbod rond het thema WO II/bevrijding. Door mee te stappen in het succesvolle marketingverhaal van de LRE en samenwerkingsverbanden uit te bouwen met partners op deze route, zal de grote doelgroep van de internationale WO II-toeristen, die Vlaanderen momenteel grotendeels links laat liggen, ook richting Limburg getrokken worden.
Een project met de blik op de toekomst
Toekomstgericht stellen we vast dat de Tweede Wereldoorlog wereldwijd tot de verbeelding blijft spreken, iets wat de laatste jaren enkel maar is toegenomen. Door de ontwikkeling van Liberation Garden en binnen de context van de ‘Oosthoek van de Tweede Wereldoorlog’ zal Limburg een grote troef in handen hebben om tijdens de komende WO II-herdenkingen, in aanloop naar 2040-‘45, een belangrijke rol te spelen. Een plaats van herdenking en herinnering.
Het voornaamste doel van deze herdenkingsmomenten is om, in een tijd waarin de laatste ooggetuigen langzaam wegvallen, de herinnering aan WO II door te geven aan de volgende generaties. Liberation Garden moet er mee voor zorgen dat de herinnering aan WO II een blijvende maatschappelijke verankering krijgt, zodat de lessen uit het verleden nooit vergeten worden.
Hefboom voor heel Limburg
Op kruissnelheid zal dit project niet alleen een hefboom voor Leopoldsburg maar voor de ruimere regio en voor heel Limburg zijn. Liberation Garden wordt hét verbindend element met het andere bijzondere oorlogserfgoed in onze provincie. Door die verbinding wordt een totaalervaring en –beleving gecreëerd. Een beleving die niet alleen informerend is, maar die ook zorgt voor beklijvende herinneringen en die de bezoeker aanzet tot reflectie. Het bevrijdingsmuseum zet Limburg ook op de Europese kaart. Het museum wordt de allereerste Limburgse en Vlaamse hotspot op de Europese Liberation Route, een toeristische erfgoedroute die de bevrijding van Europa, van Londen tot Berlijn, volgt. Omwille van die Limburgse hefboom hebben wij meer dan 1,1 miljoen euro provinciale investeringssubsidies vrijgemaakt voor de realisatie van dit project.
Lees de artikels in de krant (.pdf)
Render Liberation Garden, Leopoldsburg
Render Liberation Garden, Leopoldsburg