Uit een onderzoek naar de betekenis en impact van de hedendaagse kunstinitiatieven Manifesta 9, Z33 en ‘pit’ door de Vrije Universiteit Brussel blijkt dat belangrijke culturele manifestaties en projecten een grote economische en maatschappelijke impact op de provincie Limburg hebben. In het verleden werden er kansen gemist, maar voor de toekomst is er beterschap in zicht.
Naar aanleiding van de hedendaagse kunstinitiatieven Manifesta 9, Z33 en ‘pit’ voerde het onderzoekscentrum iMinds-SMIT van de Vrije Universiteit Brussel een studie uit. Die studie ‘Ruimte voor hedendaagse kunst in Limburg’ concludeerde dat overheden die moeten besparen dat vaak eerst op cultuur doen, hoewel cultuur beter als economische én maatschappelijke hefboom gezien kan worden.
Kritisch
De studie was kritische voor de hele Limburgse culturele context waarin de drie hogergenoemde kunstinitiatieven plaatsvonden, met als belangrijkste conclusies:
- De biënnale voor hedendaagse kunst Manifesta, waarvan de 9de editie vorig jaar plaatsvond in het mijngebouw van Waterschei – was een succes maar werkte te weinig samen met de talrijke nevenmanifestaties. Kunstencentrum Z33 deed het wel goed met de internationale tentoonstelling ‘Mind the system, find the gap’.
- Buitenlandse bezoekers zijn kritisch voor Limburg. Een bescheiden groep vindt immers dat de nadruk te veel op groen en rust ligt in plaats van cultuur. Het project Unie Hasselt-Genk van volgend jaar (een nieuw kunst-in-de-open-ruimte-project van Z33 naar analogie met ‘pit’ in de regio Borgloon-Heers met o.a. de doorkijkkerk van Gijs Van Vaerenbergh) kan een belangrijke opstap zijn.
- De wisselwerking en communicatie onderling en naar een publiek toe van kunstinitiatieven en kunstencentra kan beter en internationaler.
- Inhoud, programmatie en ondersteuning van creatieve mensen heeft zeker nog groeimarge. De Limburgse cultuurhuizen moeten nog meer aan hun eigen identiteit werken en meer ambitie tonen.
Beleid
Deputé Igor Philtjens, bevoegd voor cultuur en toerisme, wil aan de hand van de studie het beleid herdefiniëren.
- Méér samenwerking tussen de verschillende disciplines, domeinen en gemeenten, Méér verbindingen tussen de verschillende kunstinitiatieven om te komen tot totaalpakketten waardoor men nationale en internationale bezoekers kan aantrekken.
- Z33, Dommelhof, het Gallo-Romeins Museum en Bokrijk moeten de wegwijzers worden naar andere kunst-initiatieven. Meer inzet op talentontwikkeling met de subsidiekanalen STROOM en STROOMinvest als hefbomen.
- Uiteraard is het de bedoeling dat dit alles het grote publiek ten goede komt. Dat veronderstelt dan weer toegankelijkheid en kwaliteit. Men kan dat als het dak boven de drie pijlers zien.
Igor Philtjens heeft uit de studie ook geleerd dat cultuur en cultuurparticipatie belangrijke toeristische instrumenten kunnen zijn en het imago van het groene en rustige Limburg kunnen dynamiseren. Dat kan dan weer andere toeristen aantrekken en zorgen voor de uitbouw van een creatieve industrie, stedelijkheid en het hier houden en aantrekken van jonge creatieve mensen. Bovendien heeft cultuur ook een heel maatschappelijke functie: het brengt mensen samen.