Opening herinneringspark ‘Helmen’ in Halen en uniek bedankkaartje

13.05.2016 | # # # 
Deel dit bericht
Helmen Halen

Een jaar geleden vertrokken 44 betonnen Stahlhelmen, die deel uitmaken van het herdenkingsproject “Limburg 1914-1918. Kleine Verhalen in een Groote Oorlog”, naar de Limburgse gemeentes om er creatief bewerkt te worden. Jong en oud gingen samen aan de slag om de helmen, tevens symbool van de Duitse bezetting van Limburg, te bewerken en een verhaal mee te geven. 44 unieke creaties, samen één groot kunstwerk, vormden het resultaat van dit succesvolle participatieve project. Op 15 mei 2016 zal het provinciebestuur het herdenkingspark Helmen openen, waar de bewerkte helmen permanent in een mooie setting te bewonderen zijn.

Het herinneringspark Helmen vormt een blijvend symbool dat de Eerste Wereldoorlog in Limburg en België herdenkt, maar is ook een plek voor reflectie en creativiteit. Een plaats waar verleden, heden en toekomst samenkomen,” stelt gedeputeerde van Cultuur en Erfgoed Igor Philtjens. “Bovendien was dit project nooit zo succesvol geweest zonder de inzet van de meer dan 1300 vrijwilligers. Om hen te bedanken willen we hen een deeltje van het project teruggeven. Iedereen ontvangt vandaag een postkaart, die bekleed is met het zeil dat rond de blackbox gespannen was.”

Succesvol participatief project

Het grootse succes van het participatieve helmenproject is volledig te wijten aan de inzet en creativiteit van de meer dan 1 300 participanten die zich actief hebben ingezet om de helmen te bewerken. In alle Limburgse gemeentes gingen jong en oud samen met kunstenaars, scholen, lokale verenigen, enz. met de helmen aan de slag. Zelfs mensen van buiten de provinciegrenzen namen deel aan het project. Zo hielpen in Lommel bijvoorbeeld 20 leerlingen van een Duits schooltje uit Salzwedel, ongeveer 550 km gelegen van de militaire begraafplaats in Lommel, mee om het Lommelse oorlogsverhaal, verwijzend naar de tienduizenden Duitse gesneuvelden uit WO I en WO II, te verbeelden.

Uniek bedankkaartje

Met een uniek gepersonaliseerde postkaart, door het Hasseltse sociaal-tewerkstellingsbedrijf Flagbag gemaakt uit het zeil dat rond de blackbox gespannen was, wil gedeputeerde Igor Philtjens en het provinciebestuur één jaar later alle participanten bedanken voor hun inzet. Naast een persoonlijke boodschap, prijkt op het kaartje een passende postzegel waarvan het ontwerp gebaseerd is op de affiche van de expo “Dit Zijn Wij” (Domein Bokrijk, 8 mei t.e.m. 7 juni 2015), waar alle bewerkte helmen voor het eerst terug samenkwamen.

Herinneringspark Helmen in Halen

Het resultaat van het participatieve project, de 44 getransformeerde helmen, kan permanent bewonderd worden in het herinneringspark Helmen in Halen. De site in het wachtbekken werd de afgelopen maanden ingericht en beter ontsloten voor het publiek. Op de plaats waar de Slag der Zilveren Helmen heeft plaatsgevonden, staan de helmen centraal. Rondom vind je er zitbanken, informatieborden, een fietsenstalling en parkeerplaatsen en een betonnen wandelpad. Een 45ste onbewerkte helm staat bovenop de dijk en fungeert als uithangbord van de site. In aanwezigheid van de 44 Limburgse gemeenten en de participanten van het project, zal  het herinneringspark Helmen op zondag 15 mei 2016 officieel geopend worden door gedeputeerde Igor Philtjens. Iedereen is welkom vanaf 15 u.

De stad Halen staat in voor het algemeen onderhoud van de site, terwijl de dienst Water en Domeinen van de provincie Limburg het ecologische beheer verzorgt. De site, voorzien van een schapensluis, zal tevens tweemaal per jaar begraasd worden door schapen. Zodoende zal de site een grotere biodiversiteit hebben dan een gewoon grasveld. De stad Halen zaaide in samenwerking met het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) langs het fietsroutenetwerk een zone van ca. 200 meter in met een mengeling van klaprozen (het algemeen symbool WO I) en margrieten (het Limburgs symbool WO I). Voor fietsers is er zo nog een extra symbolische aantrekkingskracht tot de site.

Met de tijd zullen de creaties op de helmen vervagen: de natuur zal de helmen overgroeien met mos en gras, om de helmen uiteindelijk definitief op te nemen in het landschap. De 44 creaties worden zo bedekt met een uniform groentapijt, dat alle persoonlijke verhalen opnieuw zal verbergen. Dit proces symboliseert hoe de teruggekeerde soldaten zich wederom probeerden te integreren in de samenleving, de herinneringen aan de oorlog verbergend, maar deze eeuwig met zich meedragend.

“Via dit project hebben we talrijke Limburgse oorlogsverhalen kunnen bundelen en ontsluiten. Met de inrichting van het herinneringspark en het tentoonstellen van dit groots kunstwerk, heeft het project ook een zeker toeristisch potentieel verworven. Het is een mooi voorbeeld van cultuur-toeristische beleving in Limburg,” stelt gedeputeerde Igor Philtjens.

Wederom nominatie voor prestigieuze prijs

De jury van de prestigieuze European Prize for Cultural Heritage (Europa Nostra), de Oscars van de internationale erfgoedgemeenschap, verleende vorig jaar de titel ‘special mention of the jury’ aan het Limburgse Wereldoorlog I-project ‘Limburg 1914-1918: Kleine verhalen in een Groote Oorlog’. Dit jaar wordt het project opnieuw internationaal geprezen: het multimediale luik van het project (o.a. de tentoonstellingsfilm “Limburg 1914-1918”, een storytelling op facebook en de kortfilm) werd in de categorie “films en video’s” genomineerd voor een Heritage in Motion-award. Heritage in Motion is een organisatie die jaarlijks een multimedia wedstrijd organiseert voor de makers van films, games, apps en websites over thema’s die verband houden met het Europese erfgoed, zowel cultureel als natuurlijk erfgoed, materieel en immaterieel. Tot 20 mei dient het provinciebestuur de uitslag in spanning af te wachten, dan wordt de uitslag bekendgemaakt op het Griekse eiland Lesbos.

> Lees de artikels in de krant (.pdf)